Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και συχνότερα τον όρο “sustainable living” στην αρθρογραφία. Μήπως όμως οι Έλληνες εφαρμόζαμε από παλιά έναν βιώσιμο τρόπο ζωής; Ως βιώσιμος τρόπος ζωής ερμηνεύεται το πλήθος των “πράσινων” επιλογών που κάνει κάθε άτομο στην καθημερινότητα του ως καταναλωτής. “Πράσινη” επιλογή είναι κάθε απόφαση που λαμβάνουμε και δεν εξαντλεί, παρα μόνο συντηρεί, τους φυσικούς πόρους του πλανήτη.
Όλοι μας έχουμε εικόνες, είτε από παλιές ελληνικές ταινίες είτε από προσωπικά βιώματα, όπου ο παππούς ή η γιαγιά μας ζητούσαν να μην φλυαρούμε στο τηλέφωνο γιατί “γράφει ο τηλέγραφος”. Ακόμη ζωντανή ανάμνηση αποτελεί η μαμά που μας μαλώνει για να κλείσουμε το φώς βγαίνοντας από ένα δωμάτιο. Τέλος, άπειρες φέτες καρπουζιού κάθε καλοκαίρι προσφέρουν ένα μεγαλειώδες γεύμα στις κότες του γείτονα στο χωριό. Σας ακούγονται οικεία όλα αυτά;
Ίσως στη θύμησή σας ακόμη να βρίσκεται η εικόνα των κουρελούδων που κοσμούν διαδρόμους σε σπίτια και εξοχικά. Η κουρελού είναι ο ορισμός της επανάχρησης υφασμάτων. Όταν ένα ρούχο έχει εξαντλήσει την διάθεση των κατόχων του να περνάει από γενιά σε γενιά και έχει πια φορεθεί από συγγενείς και φίλους, τότε είναι η στιγμή να του δώσουμε μια καινούρια ζωή και χρήση. Τα ρούχα κόβονται σε λωρίδες, γίνονται νήμα και υφαίνονται σε ενα πολύχρωμο χαλάκι*. Και κάπως έτσι αυτό το ρούχο βρίσκει το δρόμο του, για να επιστρέψει στη ζωή μας.
Πυρήνας της ταυτότητας κάθε λαού είναι η γαστριμαργική του παράδοση. Η ελληνική κουζίνα είναι παράδειγμα προς μίμηση για τον τρόπο που διαχειρίζεται τα τρόφιμα. “Ουρές” από φρέσκα κρεμμύδια μετατρέπονται σε πεντανόστιμους κεφτέδες, ό,τι περίσσεψε από το γεύμα των Χριστουγέννων χρησιμοποιείται για να “γεμίσει” πίτες και λαχανικά που πολυκαίρισαν αξιοποιούνται σε ομελέτες για να βρούν τη θέση τους ξανά στο τραπέζι της οικογένειας. Αυτή είναι η διαδικασία που οι γιαγιάδες μας εφάρμοζαν για τον μηδενισμό των αποβλήτων από τα τρόφιμα (zero food waste) πριν καν ανακαλυφθεί αυτή η ορολογία.
Η κορωνίδα του βιώσιμου τρόπου ζωής στην Ελλάδα είναι παράλληλα και η πιο αναγνωρίσιμη εικόνα από τις πόλεις της. Αν κοιτάξει κανείς από ψηλά θα δεί αμέτρητους ηλιακούς θερμοσίφωνες, που αντανακλούν το φως στις ταράτσες των οικοδομών και παρατεταγμένα σχοινιά με απλωμένα ρούχα στα μπαλκόνια. Η αγαπημένη σε όλους μας λιακάδα είναι το αντίδοτο στην ενεργειακή κρίση και στους “φουσκωμένους” λογαριασμούς.
Μεγαλώνοντας στην Ελλάδα όλες αυτές οι εικόνες μας κατακλύζουν. Αν καταφέρουμε να αγκαλιάσουμε τις μνήμες μας, και ό,τι αυτές φέρουν μαζί τους, τότε θα είμαστε έτοιμοι να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας σεβόμενοι τους φυσικούς πόρους (sustainable living).